W obliczu trwającej od ponad trzech lat wojny z Rosją, Ukraina ogłosiła znaczące postępy w negocjacjach ze Stanami Zjednoczonymi dotyczącymi planu pokojowego. Według najnowszych doniesień, obie strony osiągnęły porozumienie w kluczowych punktach, co otwiera drogę do potencjalnego zakończenia konfliktu. Prezydent Wołodymyr Zełenski może jeszcze w listopadzie 2025 roku udać się do USA, by osobiście sfinalizować umowę z prezydentem Donaldem Trumpem.
Przełomowe negocjacje w Genewie
Negocjacje między delegacjami USA i Ukrainy odbyły się 23 listopada 2025 roku w Genewie w Szwajcarii. Amerykańską stronę reprezentowali m.in. sekretarz stanu Marco Rubio, specjalny wysłannik Steve Witkoff oraz Jared Kushner, natomiast Ukrainę – szef biura prezydenta Andrij Jermak i wiceminister spraw zagranicznych Serhij Kysłycia. Rozmowy skupiły się na modyfikacji kontrowersyjnego 28-punktowego planu pokojowego, zaproponowanego przez administrację Trumpa, który początkowo zawierał żądania trudne do zaakceptowania dla Kijowa, takie jak oddanie części Donbasu Rosji, ograniczenie ukraińskiej armii do 600 tysięcy żołnierzy czy rezygnacja z aspiracji do NATO.
W wyniku intensywnych dyskusji plan został zredukowany do 19 punktów, usuwając najbardziej sporne elementy. Nie ma już mowy o amnestii dla zbrodni wojennych, limitach wielkości armii czy automatycznym zrzeczeniu się terytoriów. Zamiast tego, kwestie terytorialne i gwarancje bezpieczeństwa mają być omówione bezpośrednio przez prezydentów Trumpa i Zełenskiego. Delegacje określiły rozmowy jako „produktywne” i zobowiązały się do dalszej pracy nad „zaktualizowaną ramą pokojową”.
Możliwa wizyta Zełenskiego w USA – co mówią źródła?
Ukraiński prezydent Wołodymyr Zełenski wyraził optymizm co do nowych propozycji, stwierdzając, że plan zawiera „wiele właściwych uwag”. Media donoszą, że wizyta w Waszyngtonie mogłaby nastąpić jeszcze w listopadzie 2025 roku, potencjalnie przed Świętem Dziękczynienia (27 listopada). Jednak Ambasada Ukrainy w Waszyngtonie podkreśliła, że na razie nie ma potwierdzonych planów, choć „żadne opcje nie są wykluczone”. Sekretarz stanu Rubio zaznaczył, że dokument jest „żywy i oddychający”, a pozostałe kwestie nie są nie do pokonania, choć wymagają więcej czasu.
Zełenski w swoim wystąpieniu wideo na Czwartym Szczycie Parlamentarnym Platformy Krymskiej w Sztokholmie podkreślił potrzebę godnego pokoju: „Granice nie mogą być zmieniane siłą. Przestępcy nie mogą pozostać bezkarni. Muszą odpowiedzieć za wojnę, którą rozpoczęli”. Dodał, że Ukraina koordynuje z USA i partnerami włączenie wrażliwych kwestii, takich jak wymiana jeńców „wszyscy za wszystkich” i zwrot uprowadzonych ukraińskich dzieci.
Kontekst międzynarodowy i reakcje
Reakcje europejskich liderów są mieszane. Prezydent Francji Emmanuel Macron odrzucił niektóre aspekty planu, ale uznał go za dobry krok, podczas gdy przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen pochwaliła rozmowy w Genewie jako „solidną podstawę do dalszych działań”. Sekretarz generalny NATO Mark Rutte wskazał, że niektóre punkty wymagają jeszcze pracy.
W międzyczasie Rosja kontynuuje ataki, co podkreśla pilność porozumienia. Trump, początkowo krytykujący Ukrainę za brak wdzięczności, złagodził ton, pisząc na Truth Social: „Czy naprawdę możliwe, że dokonuje się wielki postęp w rozmowach pokojowych między Rosją a Ukrainą? Nie wierzcie, dopóki nie zobaczycie, ale coś dobrego może się wydarzyć„.
Co dalej? Nadzieja na pokój, ale wyzwania pozostają
Chociaż porozumienie w kluczowych punktach to znaczący krok naprzód, Zełenski ostrzega, że Rosja może próbować sabotować umowę i przedłużać wojnę. Biały Dom pozostaje optymistyczny, a ostateczne decyzje zależą od bezpośrednich rozmów przywódców. Jeśli wizyta Zełenskiego dojdzie do skutku, mogłaby stać się przełomem i zakończyć trwającą wojnę, przynosząc ulgę milionom Ukraińców.
Źródło: New York Post