Wielkie emocje, tysiące protestów i gorąca debata – tak wyglądały ostatnie tygodnie po wyborach prezydenckich 2025. Dziś Sąd Najwyższy oficjalnie uznał ważność wyborów, kończąc jeden z najbardziej burzliwych okresów politycznych ostatnich lat.
Jak Sąd Najwyższy decyduje o ważności wyborów prezydenckich?
Sąd Najwyższy odgrywa kluczową rolę w procesie wyborczym. To właśnie on, po analizie sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej oraz rozpatrzeniu wszystkich protestów wyborczych, podejmuje uchwałę o ważności wyborów. Do Sądu Najwyższego wpłynęło ponad 54 tysiące protestów dotyczących tegorocznych wyborów Prezydenckich – to duża liczba choć nie tak rekordowa jak w 1995. Większość z tych protestów była powielana według dostępnych publicznie wzorów w tym wzoru Protestu Wyborczego Romana Giertycha.
Rekord protestów wyborczych z 1995
W wyborach prezydenckich w 1995 roku do Sądu Najwyższego wpłynęło rekordowo dużo protestów wyborczych – dokładnie 593 238 w ustawowym terminie. Dodatkowo przed terminem złożono 25 protestów, a po terminie 1700, co łącznie dało ponad 595 tysięcy zgłoszeń. Większość z nich dotyczyła zarzutu podania przez Aleksandra Kwaśniewskiego nieprawdziwych informacji o wykształceniu wyższym.
Przebieg posiedzenia
Posiedzenie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych było jawne i transmitowane online. Uczestniczyli w nim przedstawiciele PKW, Prokurator Generalny oraz media. Ostateczna decyzja zapadła po kilku godzinach obrad i naradzie sędziów.
Protesty wyborcze – skala i znaczenie
Wybory prezydenckie 2025 wzbudziły ogromne emocje społeczne. Skala protestów była bezprecedensowa – wpłynęło ich ponad 54 tysiące. Jednak Sąd Najwyższy uznał za zasadne jedynie 21 protestów, które nie miały wpływu na wynik wyborów.
Sędziowie podkreślili, że powielanie tych samych zarzutów nie zwiększa ich znaczenia prawnego.
Najczęstsze zarzuty
- Nieprawidłowości przy liczeniu głosów
- Zarzuty o niewłaściwe funkcjonowanie komisji wyborczych
- Wnioski o ponowne przeliczenie głosów w wybranych okręgach
Warto dodać, że w 13 komisjach doszło do ponownego przeliczenia głosów – nieprawidłowości wykryto i zgłoszono PKW, ale nie miały one wpływu na ostateczny wynik.
Kontrowersje wokół Izby Kontroli Nadzwyczajnej
Tegoroczne wybory to nie tylko emocje społeczne, ale też spór prawny. Prokurator Generalny Adam Bodnar zakwestionował skład Izby Kontroli Nadzwyczajnej, domagając się przekazania sprawy innej izbie Sądu Najwyższego. Sąd jednak pozostawił te wnioski bez rozpoznania, powołując się na obowiązujące przepisy.
Wynik wyborów i reakcje społeczne
W drugiej turze wyborów 1 czerwca 2025 roku zwyciężył Karol Nawrocki (popierany przez PiS), pokonując Rafała Trzaskowskiego (KO) stosunkiem głosów 50,89% do 49,11%. Różnica wyniosła ponad 365 tysięcy głosów, co przy tak dużej frekwencji pokazuje, jak wyrównana była to walka o prezydenturę.
Decyzja Sądu Najwyższego zamyka formalnie proces wyborczy. Karol Nawrocki zostaje uznany za prawomocnie wybranego prezydenta RP. Mimo licznych kontrowersji, polski system prawny wykazał się odpornością na presję społeczną i polityczną.