W erze, gdy niebo pełne jest dronów, satelitów i zaawansowanych technologii lotniczych, zjawiska znane jako UFO (Unidentified Flying Objects – Niezidentyfikowane obiekty latające) – obecnie częściej określane mianem UAP (Unidentified Anomalous Phenomena – Nieznane anomalie) nadal budzą fascynację i kontrowersje. Deklasyfikacja dokumentów związanych z tymi zjawiskami przez rząd Stanów Zjednoczonych to proces, który ewoluował od ściśle tajnych dochodzeń w połowie XX wieku do coraz większej otwartości w ostatnich latach.
Historia Deklasyfikacji: Od Project Blue Book do Archiwów Federalnych
Początki zainteresowania rządu USA zjawiskami UFO sięgają lat 40. XX wieku. W 1947 roku, po głośnym incydencie z pilotem Kennethem Arnoldem, który zgłosił obserwację „latających talerzy” nad Górami Kaskadowymi, Siły Powietrzne USA (US Air Force) rozpoczęły systematyczne badania. To doprowadziło do powstania Project Blue Book – programu, który w latach 1947–1969 zebrał ponad 12 tysięcy raportów o UFO. Większość z nich wyjaśniono jako zjawiska naturalne lub konwencjonalne obiekty, ale około 700 pozostało niewyjaśnionych. Dokumenty z tego projektu zostały w dużej mierze odtajnione w latach 70. i są dostępne w archiwach Sił Powietrznych.
Inne agencje federalne również gromadziły dane. Federalne Biuro Śledcze (FBI) badało raporty UFO w latach 1947–1954, a ich dokumenty, dostępne w FBI Vault, ujawniają rolę agencji w weryfikacji doniesień, często w kontekście obaw przed zagrożeniami bezpieczeństwa narodowego podczas Zimnej Wojny. Centralna Agencja Wywiadowcza (CIA) odtajniła w ramach Freedom of Information Act (FOIA) setki dokumentów, w tym te dotyczące zagranicznych doniesień o UFO, podkreślając brak dowodów na pozaziemskie pochodzenie zjawisk. Narodowa Agencja Bezpieczeństwa (NSA) udostępniła historyczne, odtajnione raporty, często w formie kopii, które dokumentują wczesne obserwacje.
Archiwa Narodowe USA (National Archives and Records Administration – NARA) przechowują te materiały w różnych grupach W 2024 roku, na mocy ustawy National Defense Authorization Act (NDAA), utworzono specjalną kolekcję Unidentified Anomalous Phenomena Records Collection (Record Group 615), do której agencje federalne przekazują odtajnione dokumenty UAP. Proces ten jest ciągły, a rekordy dodawane są na bieżąco i udostępniane online poprzez katalog NARA.
Współczesne Rozwój: Od AATIP do AARO
W XXI wieku zainteresowanie UAP wzrosło dzięki programom takim jak Advanced Aerospace Threat Identification Program (AATIP), prowadzonym przez Pentagon w latach 2007–2012. W 2017 roku „New York Times” ujawnił istnienie programu, co doprowadziło do publikacji filmów z obserwacjami UAP przez pilotów marynarki wojennej. W 2021 roku Biuro Dyrektora Wywiadu Narodowego (ODNI) opublikowało wstępny raport o UAP, stwierdzając, że większość zjawisk pozostaje niewyjaśniona, ale nie ma dowodów na technologie pozaziemskie.
Kluczową rolę odgrywa All-domain Anomaly Resolution Office (AARO), utworzone w 2022 roku, które koordynuje wysiłki rządu USA w badaniu UAP. AARO prowadzi dochodzenia, analizuje raporty i promuje transparencję, choć niektóre raporty wskazują na brak wystarczających danych.
Przesłuchania Kongresowe w 2025 Roku: Nowe Świadectwa i Wezwania do Transparencji
Rok 2025 przyniósł znaczące wydarzenia w procesie deklasyfikacji. We wrześniu Kongres USA zorganizował trzecie od 2023 roku przesłuchanie poświęcone UAP, prowadzone przez Task Force on the Declassification of Federal Secrets w ramach Komisji Nadzoru Izby Reprezentantów. Świadkowie, w tym weterani sił zbrojnych i naoczni świadkowie UAP, podzielili się nowymi dowodami, w tym nigdy wcześniej niepublikowanym wideo pokazującym interakcję pocisku Hellfire z nieznanym obiektem. Przesłuchanie skupiło się na potrzebie większej transparencji rządu, podkreślając, że obywatele mają prawo do prawdy o UAP.
Dodatkowo, w kontekście powrotu Donalda Trumpa do Białego Domu, pojawiły się spekulacje o możliwej deklasyfikacji plików UFO do końca 2025 roku. Zakłady na platformach takich jak Polymarket wskazują na rosnące zainteresowanie, choć jak dotąd nie wydano formalnego rozkazu w tej sprawie. W listopadzie 2025 roku premiera dokumentu „The Age of Disclosure” podkreśliła wysiłki Kongresu w dążeniu do ujawnienia informacji.
Znaczenie Deklasyfikacji: Między Nauką a Bezpieczeństwem
Deklasyfikacja dokumentów UFO/UAP ma kluczowe znaczenie dla nauki, bezpieczeństwa narodowego i zaufania publicznego. Pozwala na analizę potencjalnych zagrożeń, takich jak zaawansowane technologie wrogich państw, oraz rozwiewa mity o pozaziemskich wizytach. Jednak krytycy wskazują na powolny proces i potencjalne ukrywanie informacji. Jak stwierdzono w raportach AARO, większość UAP to prawdopodobnie balony, drony lub zjawiska atmosferyczne, ale brak pełnej transparencji rodzi spekulacje.
W przyszłości, z rosnącym naciskiem Kongresu i agencji federalnych, możemy spodziewać się dalszych ujawnnień. Deklasyfikacja nie tylko zaspokaja ciekawość społeczeństwa, ale także wspiera globalne wysiłki w zrozumieniu nieznanego nieba.